Merak eden arkadaslara faydasi olur diye düsünüyorum,bikacgündür bu konu cok tartisiliyor.
BÜYÜME HORMONU ve İNSÜLİN
BÜYÜME HORMONU ve İNSÜLİN
-Her hormonun kendine ait bir ön uyaranı vardır. Bu da polipeptit yapıda bir hormondur.
-Hipotalamustan salgılanan hormonlar hipofiz sapına sekrete edilir.Portal venler tarafından tutulup ön hipofize verilir.
-Tiroid hormonu, insülin, büyüme hormonları vücudun tüm hücrelerinde etkilidir.Prolaktin sadece meme bezlerine etki eder.
Büyüme Hormonu ( Growth Hormone, Somatotrop Hormon )
-Büyüme hormonu 191 aminoasitten oluşmuştur ve türe özgüdür.
-Büyüme hormonu hipofizin ön lobundan salgılanır. Büyüme hormonunun salgılanabilmesi için bir ön uyaran gereklidir ve bu ön uyaran hipotalamustan salgılanan GHRH’dır.
-Büyüme hormonunu inhibe edici hormon somatostatin’dir.
-Somatostatin, hipotalamustan ve pankreasın langerhans adacıklarından ( D hücreleri ) salgılanır.
-Büyüme hormonu, karaciğerde somatomedinleri sentezlettirir.
-Büyüme hormonu, kas hücresinin hacmini artırır.
-Büyüme hormonu, bütün hücre ve dokularda büyüme ve gelişmeyi sağlar.
-Büyüme hormonu, mitozu uyarır, hücre çoğalmasını sağlar.
-Büyüme hormonu, yağsız bir vücut oluşmasını sağlar.
-Büyüme hormonu, dokularda protein depolanmasını artırır.
-Büyüme hormonu, yağ yıkımını artırır.
-Büyüme hormonunun karbonhidratları koruyucu bir etkisi vardır.Karbonhidrat metabolizmasını düşürür.
-Büyüme hormonu, aminoasitlerin hücre içine girişini artırarak yapıtaşı olarak kullanılmasını ve hücrenin büyümesini sağlar.
-GH, ribozomal protein sentezini sağlayan RNA translasyonunda artışa yol açar.RNA oluşumu için çekirdekte DNA transkripsiyonunda artışa neden olur.
-GH, protein ve aminoasit katabolizmasını azaltır.
-GH, enerji için yağ kullanımını artırır.Yağ kullanımının artmasından dolayı ketojenik bir özellik gösterir.
-Karbonhidrat metabolizmasını ise azaltır.
-Büyüme hormonunun büyüme artırıcı etkisi için insülin ve karbonhidrat gereklidir.Büyüme hormonu insülin ve karbonhidrat olmadan fazla etkili olamamaktadır.
-Büyüme hormonu, hücrelerin çoğunda direkt etki gösterir.Kemik ve kıkırdak büyümesini uyarırken ise etkisini somatomedinler ile gösterir.-Büyüme hormonu, kemik ve kıkırdak büyümesini uyarır.
-Somatomedin C ( IGF-1 ) olamadan kıkırdak ve kemik büyümesi olmaz.
-Çocukluk ve puberte döneminde kemiklerin boyuna büyümesi olduğu için epifiz plağına ihtiyaç vardır.
-Büyüme hormonu, reseptörüne bağlandıktan sonra 2. habercileri devreye sokar.Artık hormonun işi bitmiştir.Bundan sonra hücrenin içinde diğer mekanizmalar bir zincir halinde başlar.
-Büyüme hormonu 5-6 dk içinde yıkılır.Etkisi kısa sürelidir.Somatomedin C ise uzun etkilidir.
-Her hormonun sirkadian ritmi vardır.Bazı hormonların aylık bazılarının mevsimsel bazılarıın ise günlük salgılanma miktarları değişir.
Büyüme Hormonu salgılanması ne zaman artar?
-Uykuda ( özellikle 1-2. saatlerde ) ( REM uykusunda salgılanmaz )
-Egzersizden sonra
-Yemekten sonra
GH salgılanmasını artıranlar
-Kan glikozu düşmesi
-Kandaki yağ asitlerinin azalması
-Açlık
-Egzersiz
-Travma ( cerrahi müdahale )
-Testosteron, östrojen
-Derin uyku
-GHRH
GH salgılanmasını azaltanlar
-Kan glikozu artışı
-Kandaki yağ asitlerinin artışı
-Yaşlanma
-Obezite
-Somatostatin
-Dışarıdan GH alınımı ( ekzojen )
-Somatomedinler ( IGF )
Büyüme Hormon Salgısındaki Bozukluklar
-Bu hormonal bozukluk yenidoğanda da olabilir, çocukta da olabilir, erişkinde de olabilir.Hepsinde cevap farklıdır.
-Büyüme hormonunun salgılandığı ön hipofizden 6 hormon salgılanır.Hipofizdeki damarların tıkanması veya bir kaza sonucu hipofiz hasarı söz konusu ise büyüme hormonunun yanında diğer hormonların salgılanması da durdurulur.Buna panhipopitüiterizm denir.
-Yalnız büyüme hormonu yetersizliğinde cücelik meydana gelir.Baş, gövde, bacaklar düzenli bir cüce.Panhipopitüiterizme bağlı bir cücelikse düzensiz bir cücedir.
-Devlik ( jigantizm ), büyüme hormonunun aşırı çalışması sonucu oluşur.2m 40cm boyunda bir kişi olabilir.
-Prognatizm sonucu alt çene ileri doğru gider.
-Akromegali, yetişkinlerde olur.Epifiz plağı kapandığı için kemikler uzunlamasına büyümemektedir.El ve ayaklarda büyüme görülür.Jinekomasti, kıllanma, alt çene içe doğru genişlemiş.
-Psikososyal cücelik ( Kasper Hauser Sendromu )
-Levi-Lorain cüceliğinde büyüme hormonu normaldir.IGF-1 eksikliği, büyüme hormonunun hücrelerdeki reseptöründe mutasyon bu cüceliğin nedenlerinden olabilir.
GH;
-Na tutulumunu artırır.
-İnsülin duyarlılığını azaltır.
-Lipolizi artırır.
-Protein sentezini artırır.
-Epifizal büyümeyi artırır.( Kemiğin boyca büyümesini artırır. )
IGF-1;
-İnsülin benzeri aktivite
-Antipolitik aktivite
-Protein sentezi
-Epifizal büyüme
Büyümeye etki eden hormonlar
-Büyüme Hormonu ( GH )
-Somatomedinler
-Tiroid Hormonları
-Androjenler
-Östrojenler
-Glukokortikoidler ( negatif etki )
-İnsülin
-Büyümede beslenmenin önemli rolü vardır.
-İnsanlarda büyüme 2 dönemdedir. (1.Yenidoğan,çocukluk 2.Puberte )
-0-1.5 ve 7-8 yaşları arasında büyüme hızlıdır.
-Tiroid hormonları yenidoğanda beynin gelişmesinde çok önemlidir.
-Buluğ çağında büyümeyi hızlandıran seks hormonlarıdır.
-Glukokortikoidler büyümeyi tetiklemek için gereklidirler fakat farmakolojik dozlar büyümeyi yavaşlatmaktadır.
-Tiroid hormonlarının 20 yaşından sonra büyümeye etkisi yoktur.
İNSÜLİN
Pankreas Langerhans Adacıkları
-α hücreleri:Glukagon
-β hücreleri:İnsülin
-D hücreleri:Somatostatin , salgılar
-İnsülin, disülfit köprüleriyle birbirine bağlanmış iki aminoasit zincirinden oluşan bir polipeptiddir.
-Pankreasın β hücrelerinden salgılanır.
-İnsülin enerji bolluğuna eşilk eden bir hormondur.
-İnsülin reseptörü 2 alt birimden oluşur. (α ve β ). α hücre dışında, β ise hücre membranındadır.
-İnsülin, reseptörlerle birleştikten sonra 2.habercisini etkinleştirir. İnsülinin 2.habercisi tirozin kinazdır.
-Hormonlar plazma proteinlerine bağlandıkları zaman ömürleri uzar.İnsülinin plazma yarı ömrü 15 gündür.
İnsülinin Temel Etkileri
• Hızlı (saniyeler)
• İnsülin duyarlı hücrelere amino asitler ve K taşınmasını artırır.
• Orta (dakikalar)
• Protein sentezinin uyarılması
• Protein yıkımının inhibisyonu
• Glikojen sentezi ve glikolitik enzimlerin etkinleştirilmesi
• Fosforilaz ve glukoneogenik enzimlerin inhibisyonu
• Gecikmiş (saatler)
• Lipojenik ve diğer bazı enzimler için mRNA’ları artırır
İnsülinin Etkileri
• Yağ dokusunda
• Glukoz girişini artırır
• Yağ asidi sentezini artırır
• Gliserol fosfat sentezini artırır
• Trigliserit yıkımını artırır
• Lipoprotein lipazı aktifleştirir
• Hormona duyarlı lipazı inhibe eder
• K alımını artırır
• Kas
• Glukoz girişini artırır
• Glikojen sentezini artırır
• Amino asit alımını artırır
• Ribozomlarda protein sentezini artırır
• Glukoneogenik amino asitlerin serbestlenmesini azaltır.
• Keton alımını artırır
• K alımını artırır
• Karaciğer
• Ketogenezi azaltır
• Protein sentezini artırır
• Lipit sentezini artırır
• Glukoneogenez ve glikojen sentezi artmasına bağlı olarak glukoz çıkışını azaltır.
• Genel
• Hücre büyümesini artırır.
-Glukoz insüline gerek duyulmadan beyin hücreleri tarafından kullanılır.
-İnsülin eksikliği enerji için yağların kullanımını artırır
-İnsülin eksikliği plazma kolesterol ve fosfolipit konsantrasyonunu artırır
-İnsülin eksikliğinde yağların aşırı kullanımı ketoz ve asidoza neden olur.
-Büyüme hormonu, tek başına büyümeyi az miktarda artırırken insülin ile birlikte önemli miktarda büyümeyi sağlar.
-İnsülin protein depolanmasını hızlandırır
-İnsülin eksikliği protein tüketimine neden olur ve plazma amino asitlerini artırır.
-İnsülin ve büyüme hormonunun büyümeyi hızlandırıcı birlikte etkileri vardır.
ALINTIDIR
